Báo mạng điện tử là một trong những loại hình báo chí ra đời muộn nhất nhưng lại có tầm ảnh hưởng và mức độ quan trọng nhất hiện nay. Báo mạng có khả năng cung cấp thông tin sống động bằng chữ viết, hình ảnh và âm thanh một cách cập nhất nhất với tính phi định kỳ và số trang không hạn chế. Do đó, nếu truyền hình sử dụng thế mạnh là hình ảnh, phát thanh sử dụng âm thanh, báo in là ngôn từ trên mặt báo thì báo mạng có thể tích hợp đa phương tiện tất cả các thể loại báo chí trên bằng cách sử dụng yếu tố công nghệ cao và truyền tải thông tin dựa trên mạng internet toàn cầu.
Ưu điểm đầu tiên phải kể đến là thông tin trên báo mạng điện tử có tính thời sự rất cao. Thông tin tức thời, gần như ngay lập tức, biết tin sớm nhất từ những khoảng cách xa nhất. Mọi thông tin từ khi thu nhập được đến khi phát hành được diễn ra trong thời gian ngắn hơn nhiều so với các loại hình báo chí khác. Chính khả năng này làm cho thông tin trên báo mạng điện tử luôn được cập nhật từng ngày, từng giờ, thậm chí có khi từng phút.
Chính vì báo mạng có thể cập nhật thông tin thường xuyên và nhanh chóng nên có tính phi định kỳ đặc trưng. Nếu thông tin trên các thể loại báo chí khác có tính định kỳ cao thì công chúng chỉ có thể tiếp nhận vào đúng một cung giờ có sẵn. Nhưng báo mạng với tính phi định kỳ có thể giúp công chúng tiếp nhận thông tin ở bất kỳ lúc nào chỉ bằng một click chuột. Hơn nữa, trong xã hội hiện đại, hàng ngày con người phải tiếp nhận một khối lượng thông tin hết sức to lớn. Với công nghệ Internet, giờ đây người dùng trở thành trung tâm, chủ động lựa chọn thông tin phù hợp với nhu cầu và khả năng ở bất kỳ thời gian nào trên báo mạng điện tử.
Báo mạng có thể cung cấp một ngôn ngữ truyền tải mới lạ và hấp dẫn dưới dạng thông tin đa phương tiện với một trong những yếu tố như ngôn từ, hình ảnh và âm thanh hay tích hợp tất cả. Nghĩa là một sự tổng hợp về báo in, báo hình và báo phát thanh. Do đó, báo mạng điện tử đã đem đến cho công chúng một cách thức tiếp nhận thông tin đầy đủ, đa chiều và hấp dẫn.
Khả năng giao lưu, tương tác giữa độc giả và tòa soạn cũng như tác giả của chính bài báo đó cũng là ưu điểm nổi bật của báo mạng điện tử. Báo mạng điện tử cho phép sự phản hồi thông tin từ người sử dụng đến tòa soạn báo nhanh chóng và thuận tiện nhất. Bằng các phương tiện dễ dàng như email hay những dòng comment dưới mỗi bài viết khiến cầu nối giữa bên cung cấp thông tin và bên tiếp nhận thông tin trở nên chặt chẽ hơn. Các phương tiện truyền thông đại chúng khác cũng đang trên cuộc chạy đua tăng tính tương tác với công chúng bằng các cuộc tọa đàm, giao lưu trực tuyến khán giả…Nhưng trên thực tế, báo mạng vẫn là một thể loại có tính tương tác cao nhất.
Báo mạng mang tính cơ bản nhất là khả năng lưu giữ thông tin. Báo mạng điện tử có thế mạnh hơn báo in ở khả năng lưu giữ thông tin một cách có hệ thống. Nếu như muốn lưu giữ báo in thì chắc chắn độc giả sẽ phải có một tủ chứa báo khá lớn. Và với một mớ lộn xộn chắc hẳn sẽ khiến họ gặp khó khăn khi muốn tìm lại thông tin. Hay với truyền hình và phát thanh, việc lưu giữ hay tìm kiếm thông tin cũng gặp rất nhiều khó khăn. Ngược lại, báo mạng điện tử cho phép độc giả tìm kiếm thông tin theo chủ đề, theo thời gian rất tiện lợi so với việc phải vào thư viện tìm số báo đã ra cách đây nhiều năm về một chủ đề nào đó hay đến đài phát thanh truyền hình xin lại băng ghi của một chương trình đã phát sóng. Chỉ bằng các siêu liên kết, công chúng của báo mạng có thể dễ dàng tìm kiếm thông tin mình cần trong một biển vô vàn những thông tin ở khắp nơi trên thế giới.
Việc xuất bản báo chí trên mạng Internet rất kinh tế. Báo mạng điện tử không có trọng lượng, nó không bị phụ thuộc vào khoảng cách địa lí, nó không hạn chế số trang. Với khối lượng thông tin hết sức đồ sộ nhưng báo mạng điện tử lại không tốn chi phí cho việc in ấn, phát hành. Chỉ với chi phí truy cập mạng, công chúng có thể “sống” trong một biển thông tin khổng lồ và đa dạng.
Tuy có những ưu điểm vượt trội song báo mạng vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định như
Để đọc được báo mạng điện tử thì yêu cầu đầu tiên và tiên quyết nhất là độc giả phải có máy tính truy cập được mạng. Và tất nhiên, không phải ai cũng có máy tính cá nhân để truy cập mạng đọc báo điện tử hàng giờ, hàng ngày. Do đó việc đọc báo mạng và sử dụng những tính năng ưu việt của nó cũng gặp rất nhiều hạn chế. Đặc biệt, báo mạng điện tử với tích hợp đa phương tiện yêu cầu sử dụng công nghệ hiện đại thì đối tượng tiếp nhận thông tin đa phần chỉ giới hạn trong độ tuổi thanh niên và trung niên ( những người có thể sử dụng máy tính truy cập mạng ). Trong khi các thể loại báo chí khác như truyền hình và phát thanh thì có phạm vi đối tượng rộng hơn, mà hầu hết là tất cả mọi người, tất cả mọi lứa tuổi, trình độ học vấn.
Vì chưa có chính sách thắt chặt an toàn thông tin với báo mạng nên thông tin trôi nổi và không được xác thực là rất nhiều. Những tin giật gân, câu khách, không chính xác là hạn chế lớn nhất của báo mạng điện tử. Nếu như phát thanh, truyền hình hay báo in có độ thông tin chính xác cao thì báo mạng lại hầu như thả trôi chuyện này. Do đó, thông tin trên báo mạng chưa được bạn đọc tin tưởng so với các phương tiện truyền thông đại chúng khác.
Mặt hạn chế tiếp theo là phạm vi thông tin của báo mạng điện tử chỉ chủ yếu ở đồng bằng và những thành phố lớn. Ở nông thôn và miền núi thì báo mạng điện tử còn chưa phát triển hay thực tế là chưa đến được với độc giả. Nếu như phát thanh hay truyền hình đã có khả năng tiếp cận công chúng ở những vùng xa xôi thì báo mạng điện tử còn gặp rất nhiều khó khăn.
Với những điều kiện thuận lợi như hệ thống hạ tầng công nghệ đang được đầu tư mạnh mẽ, Đảng và Nhà nước đã có chính sách trong việc phát triển báo mạng điện tử, loại hình báo chí mới mẻ này đang hứa hẹn phát triển và song song tồn tại với báo chí truyền thông, bổ sung cho những khiếm khuyết mà các loại hình báo chí truyền thống chưa khắc phục được và khắc phục chính những nhược điểm còn tồn tại ở báo mạng
vuthuynga 